Kolonia robotnicza Ficinus to ważny element historycznego krajobrazu Rudzie Śląskiej, gdzie historia i architektura spotykają się w doskonałej harmonii. Położona przy ul. Kubiny, kolonizacja ta powstała w latach 1860–1867 z myślą o pracownikach kopalni „Błogosławieństwo Boże” (niem. Gottessegen). Warto podkreślić, że Ficinus jest jednym z najcenniejszych przykładów osiedli robotniczych w Polsce.
Od 1978 roku, kolonia została ujęta w rejestrze zabytków pod numerem A/1231/78, co oznacza, że jej wyjątkowe budynki mieszkalne, gospodarcze oraz ich najbliższe otoczenie są objęte szczególną ochroną. Dzięki temu, obszar ten zachowuje swój autentyczny charakter i historyczne dziedzictwo.
Warto również zaznaczyć, że od 19 października 2006 roku, "Kolonia robotnicza Ficinus" stała się częścią trasy Szlaku Zabytków Techniki Województwa Śląskiego, obok takich osiedli jak Giszowiec oraz Nikiszowiec. Ta trasa jest nie tylko atrakcją dla turystów, ale również świadectwem bogatej historii industrialnej regionu.
Opis
Osiedle składa się z szesnastu identycznych budynków, które zostały usytuowane kalenicowo wzdłuż ulicy Kubiny, znajdującej się w północnej części kolonii. Każdy z domów wybudowany jest z murowanego piaskowca, a ich elewacje nie zostały pokryte tynkiem. Okna zdobią ceglane obramienia. Budynki mają formę prostokątną.
Wszystkie obiekty są dwukondygnacyjne i pokryte niskimi, dwuspadowymi dachami. Każdy dom podzielony jest na cztery mieszkania, do których prowadzą oddzielne wejścia. Wejścia te znajdują się w przybudówkach, symetrycznie zlokalizowanych po obu stronach – wschodniej i zachodniej.
Dla mieszkańców parteru wejścia umiejscowione są w ścianie południowej przybudówki, podczas gdy lokatorzy mieszkań na piętrze wchodzą od strony północnej. Mieszkania posiadają niewielkie metraże, wynoszące około 40 m², i składają się z przedsionka, kuchni oraz jednego pokoju.
Za budynkami mieszkalnymi zlokalizowane są obiekty gospodarcze, które służą do hodowli drobnego inwentarza.
Rewitalizacja osiedla
Na początku lat 90. XX wieku, osiedle wyróżniało się bardzo złym stanem technicznym. Z pierwotnych 16 budynków jedynie jeden był w pełni użytkowany, podczas gdy pozostałe systematycznie ulegały degradacji.
W obliczu tej krytycznej sytuacji, w roku 1990 opracowano ambitną koncepcję programowo-przestrzenną osiedla, która zakładała wprowadzenie nowego pasażu usługowego. Proces realizacji tego projektu rozpoczął się w 1995 roku, co stanowiło ważny krok w kierunku poprawy jakości życia mieszkańców.
Po zakończeniu rewitalizacji, osiedle przybrało nową formę funkcjonalną, skupiając się głównie na działalności usługowej, a w szczególności handlowej. Od roku 2020 w budynku z numerem 24 znalazła swoją siedzibę filia Miejskiej Biblioteki Publicznej, co dodatkowo wzbogaca ofertę tej lokalizacji.
Przypisy
- Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r.
- Michał Bulsa, Patronackie osiedla robotnicze. Tom 1: Górny Śląsk, Łódź 2022 r.
- Kolonia Robotnicza Ficinus - Szlak Zabytków Techniki [online], www.zabytkitechniki.pl [dostęp 16.03.2021 r.]
- ArturA. Kępa, Ficinus od podszewki [online], Ruda Śląska [dostęp 16.03.2021 r.]
- Małgorzata Krakowiak: Zobacz, póki istnieją. Osiedla robotnicze na Górnym Śląsku. www.gazeta.pl. [dostęp 09.06.2011 r.]
- Rejestr zabytków: Ruda Śląska. [dostęp 09.06.2011 r.]
- Urbańczyk 2014, s. 67.
- Urbańczyk 2014, s. 68.
- Urbańczyk 2014, s. 71.
Pozostałe obiekty w kategorii "Osiedla":
Osiedle Mickiewicza (Ruda Śląska) | Osiedle Paderewskiego (Ruda Śląska) | Ruda Południowa | Kaufhaus (Ruda Śląska)Oceń: Kolonia robotnicza Ficinus