Godula


Godula to interesująca dzielnica miasta Ruda Śląska, znana również pod niemiecką nazwą Godullahütte. Warto zauważyć, że według spisów ludności z 2006 roku, liczba mieszkańców tej części miasta wynosiła 12 151 osób.

Oferuje ona różnorodne możliwości dla swoich mieszkańców oraz interesujące aspekty historyczne i kulturowe, które warto odkrywać.

Historia

Tereny, które obecnie obejmują Godulę, historycznie były częścią majątku Orzegów. Inicjatorem budowy huty cynku „Godullahütte” był Karol Godula, jednak z powodu jego śmierci projekt ten nie został zrealizowany podczas jego życia. Finalizację budowy powierzono Maksymilianowi Schefflerowi, który działał w imieniu Joanny Gryzik, głównej spadkobierczyni Goduli. Huta została oddana do użytku w latach 1854–1855, a jej działalność zakończono w 1919 roku. Na terenach po hucie powstała w 1928 fabryka gwoździ, która z kolei została zamknięta w 1934 roku. Niedaleko huty zlokalizowana była osada przyjęła nazwę Godula.

W latach 1858–1861 w okolicy placu targowego, dzisiejszego placu Niepodległości, zbudowano 21 pierwszych domów. W 1875 roku utworzono obszar dworski Orzegów, w skład którego wchodziła również Godula. Ten obszar został rozwiązany w 1924 roku, a tym samym formalnie utworzono gminę Godula, która wówczas liczyła 9 tysięcy mieszkańców. Ratusz gminny mieścił się w budynku zlokalizowanym przy obecnym placu Wolności 6.

W 1888 roku powołano Ochotniczą Straż Pożarną w Goduli, a w 1930 roku OSP otrzymała nową remizę. W 1892 roku mieszkańcy zyskali także aptekę, a w 1903 uruchomiono pocztę. Lata 90. XIX wieku to czas, gdy po raz pierwszy zaczęły kursować tramwaje. Kanalizacja została zbudowana w 1908 roku, a równocześnie uruchomiono elektryczne oświetlenie; szpital z kolei powstał w 1896 roku.

Pierwsza szkoła w Goduli została otwarta w 1861 roku i jednocześnie mieściła kaplicę św. Józefa. W 1866 roku wybudowano cmentarz, a w następnym roku rozpoczęto budowę kościoła pw. Ścięcia św. Jana Chrzciciela, który został ufundowany przez Joannę i Hansa Ulryka Schaffgotschów. Kościół został zaprojektowany przez Teodora Linkego, a jego konstrukcja nawiązuje do planu krzyża. W 1881 roku, z okazji 25-lecia kapłaństwa ks. Fryderyka Hofrichtera, powstała figura św. Jana Nepomucena, która obecnie znajduje się przy placu Niepodległości.

Na początku XX wieku wzniesiono osiedle robotnicze w rejonie obecnych ulic M. Kolbego, K. Goduli oraz Czereśniowej (tzw. Kolonia Hofrichter, znana także jako Osiedle Godulskie lub Osiedle Tiałowskiego) dla pracowników zakładów przemysłowych należących do rodziny Schaffgotschów.

W plebiscycie z 1921 roku oddano 2178 głosów za Polską oraz 1332 za Niemcami. W wyniku tego Godula została przyłączona do Polski w 1922 roku. W 1924 roku odsłonięto pomnik poległych powstańców, a w 1929 roku plac targowy zamieniono w piękne planty.

Do roku 1951 Godula była siedzibą gminy. W roku 1951 miejscowość ta została włączona do Rudy, a w 1959 roku uzyskała status jednej z dzielnic Rudy Śląskiej.

Przypisy

  1. Michał Bulsa, Patronackie osiedla robotnicze. Tom 1: Górny Śląsk, Łódź 2022 r., s. 166, 167.
  2. Tab. 47 Rozkład dysfunkcji w mieście w latach 2003–2006. W: Lokalny Program Rewitalizacji Miasta Ruda Śląska na lata 2007–2015. Ruda Śląska: Urząd Miasta Ruda Śląska, 09.2007 r., s. 52.

Oceń: Godula

Średnia ocena:4.82 Liczba ocen:10